Cezary Martyniuk,
asystent burmistrza.
www.goleniow.pl


Jako przyczynę tworzenia stanowiska burmistrz podał własne problemy z napastliwą, wręcz paszkwilancką krytyką doświadczaną w trakcie kampanii wyborczej ze strony jednego z lokalnych mediów. Burmistrz nie wspomniał nazwy tego strasznego agresora, lecz autor notki łatwo domyślił się samodzielnie, że chodzi o „Puls Goleniowa”, redagowany przez Pana Andrzeja Lewka. Ja nie był bym jednak taki pewien, że redaktor (pp) dobrze się domyślił.

Po pierwsze, „Puls Goleniowa” po wyborach zamilkł. Nie wiemy, czy czasowo, czy na stałe, ale fakt jest prosty: od dwóch miesięcy żaden medialny paszkwilant już burmistrza nie napada. Po co zatem zatrudniać ochroniarza, jeśli zniknęło zagrożenie? Po drugie asystent ma się jakoby zajmować portalami społecznościowymi, zaś „Puls Goleniowa” to była klasyczna, papierowa gazeta. Jaka tam gazeta, tygodnik nawet. Po trzecie: zgodnie z uzyskaną odpowiedzią burmistrza na mój wniosek nr 2 z III sesji Rady Miejskiej, Robert Krupowicz nie będzie reagować na krytykę prasową, jeśli nie zostanie mu ona dostarczona. Widocznie na „Puls Goleniowa” nie reagował, choć go napastliwie krytykował, z tego właśnie powodu – nie przesyłano mu krytycznych artykułów. Czyżby jednak to miało ulec zmianie, a uzyskana przeze mnie z datą 9 stycznia odpowiedź burmistrza była już nieaktualna zanim upłynął miesiąc? Nie chce mi się wierzyć, że Burmistrz Krupowicz mówi jedno, a robi drugie. Każdy polityk przecież wie, że kłamać nie wolno. Można nie mówić całej prawdy, nieco ją owijać w bawełnę, ale przecież odpowiedź burmistrza była do bólu konkretna. Nie śmiem nawet przypuszczać, że sam skromną interpelacją wywołałem niechcący ten temat.

Co do osoby Cezarego Martyniuka… Tak, znam od lat, prywatnie i służbowo, lubię i za wiele rzeczy szanuję. Nie za wszystkie, ale ideałów to po świecie chodzi raczej mało. Życzę mu powodzenia na nowej posadzie i mam nadzieję, że nada temu stanowisku jakiś prawdziwy, rzeczywisty sens. To znaczy, że liczę na wykorzystanie jego doświadczenia dla poprawy działania gminy (nie tylko samego burmistrza!) w ważnym zakresie, który przecież w interpelacji poruszyłem, a nawet ośmieliłem się negatywnie krytykować. Uważam, że organy gminy powinny wyjaśniać wszelkie aspekty swego postępowania, jeżeli tylko zachodzi do tego okazja. Nie dla chwalenia i ubóstwiania rządzących, ale wyjaśniania wobec obywateli motywów podejmowania decyzji i przyjętych metod realizacji tychże decyzji. A kto może tym się lepiej zająć, niż doświadczony dziennikarz? Człowiek pióra, znający od podszewki swą własną gminę, korzenie wielu spraw, z definicji profesji zobowiązany do obiektywności i szacunku dla faktów? Życzę Cezaremu, żeby nie miał na co dzień kłopotów pogodzenia pracy dla swego szefa z kontynuowaniem dziennikarskiej pracy w mediach. Czy to będzie łatwe – zupełnie inna para kaloszy.

Ze swej strony obiecałem Cezaremu, że nie będę podchodził do jego nowych obowiązków z uprzedzeniem, a tym bardziej do jego osoby jako realizatora tych obowiązków. W pierwszych dniach lutego, kiedy o tym rozmawialiśmy, nie znał jeszcze szczegółowego zakresu zadań, który burmistrz przed nim stawia. Nie dziwię się, to zupełnie nowe stanowisko w urzędzie, trudno z góry przewidzieć wszystkie szczegóły. Jak sam stwierdził: „Teczki za burmistrzem nosić nie będę.” Co nie zmienia faktu, że zakres pracy na stanowisku asystenta burmistrz wkrótce określić powinien. Przecież powstanie tego etatu to autorski pomysł Roberta Krupowicza, a z przepisów wynika, że jest to posada podlegająca rygorom obowiązującym pracowników samorządowych.

No właśnie, a co na to prawo? Też miałem takie pytania, szczególnie osób pamiętających dawne przepisy w tym zakresie. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych nie jest już aktem nowym, zdążyła obrosnąć zarówno nowelizacjami, jak też ukształtowały się pewne praktyki z nią związane. Jest jednak aktem na tyle nowym, że pewne jej rozwiązania ciągle nie są znane szerokiej publiczności. Tak właśnie jest ze stanowiskami asystentów i doradców. Stąd niżej podaję garść najważniejszych informacji o tej kategorii pracowników samorządowych.

Przepisy ustawy zasadniczo uporządkowały zatrudnianie urzędników w gminach. Dziś w urzędach gmin mogą pracować osoby, które spełniają ustawowe wymagania. Dano jednak kierownikom urzędów (wójtom, burmistrzom i prezydentom) możliwość zatrudniania asystentów i doradców na stanowiskach nieurzędniczych, o czym mówi art.17.1 ustawy. Są oni także pracownikami samorządowymi, ale nie urzędnikami. Nabór tych osób jest prosty. Burmistrz może asystenta lub doradcę zatrudnić właściwie z dnia na dzień, bez przeprowadzania konkursu. Jedynym warunkiem jest posiadanie środków w budżecie na ich pensje. Nie jest to warunek trudny do spełnienia, jeśli burmistrz „dobrze żyje” z radą gminy. Uchwala ona przecież budżet hasłowo nazywający rodzaje wydatków, w tym także na płace urzędu gminy, bez drobiazgowego określania ilości stanowisk, a tym bardziej ich rodzaju. To burmistrz jest szefem urzędu, który decyduje, jakich i ilu pracowników mu potrzeba. Radni czasem garną się do współszefowania, ale nie oni rządzą w tej sprawie.

Ustawa ogranicza ilość stanowisk asystentów i doradców. W gminie do 100 tys. mieszkańców (czyli takiej, jak nasza) może być ich pięciu, łącznie tych i tych. Nie są oni w rozumieniu ustawy urzędnikami, nie podlegają zatem okresowej ocenie, nie odbywają służby przygotowawczej i nie muszą zdać egzaminu końcowego, w przypadku innych stanowisk w urzędzie decydującego o dalszym zatrudnieniu. Aby nie pojawiły się zupełnie przypadkowe osoby, w przepisach wykonawczych do ustawy określono dla nich minimalne wymagania kwalifikacyjne. I tak doradca przede wszystkim powinien mieć wykształcenie wyższe i musi legitymować się pięcioletnim stażem pracy. Asystentowi przepis stawia barierkę niżej: wykształcenie średnie, a doświadczenia zawodowego mieć nie musi wcale.

Przyznajmy, że wymogi te nie rzucają na kolana. Ale też zadania tych ludzi mogą być bardzo indywidualne, bo przepisy nie określają, czym mają się zajmować. Ich praca związana jest bezpośrednio z szefem urzędu, czyli krótko mówiąc burmistrzem. To on decyduje o potrzebie posiadania asystenta lub doradcy. Jeśli szuka z jakiegoś powodu specyficznych umiejętności lub cech osobowych, nie będzie go w tym wyborze ograniczać sprawa drugorzędna, czyli status wykształcenia. Jak mało w praktyce to ważne, przypomnę choćby poziom wykształcenia niektórych Prezydentów naszego kraju. Jednemu z nich wystarczała zawodówka, inny z trudem przypomniał sobie, że skończył studia bez magisterki.

Burmistrz zatrudnia asystentów lub doradców teoretycznie tylko na czas trwania własnej kadencji. Jednak istniejące luki w prawie powodują, że osoby takie w ramach awansu wewnętrznego można zatrudnić później na wolnych stanowiskach urzędniczych. To paradoks, ale mogą oni ominąć w ten sposób wysokie wymogi kwalifikacyjne i „na skróty” zostać urzędnikami. To akurat wydaje się złym rozwiązaniem, bo w konsekwencji mogliby pracować na stanowiskach, do których się nie nadają. A to zawsze obniżyłoby jakość pracy urzędu. Żeby nie było zbyt słodko, z doradcą lub asystentem burmistrz w każdym czasie może się pożegnać, rozwiązując umowę o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia.

Przepisy określają minimalne wynagrodzenie zasadnicze tej kategorii pracowników, czyli wysokość etatu. Asystent na pełnym etacie minimalnie zarobi 1450 zł (brutto, oczywiście), pensja doradcy jest wyższa o 650 zł. W praktyce nic to nie oznacza, bo przepisy nie określają zarobków maksymalnych. Każdy burmistrz ma prawo przyznać znacznie więcej, w ramach posiadanych środków budżetowych. Tak samo jest zresztą w odniesieniu do innych pracowników zatrudnianych na umowę o pracę na etatach urzędniczych. Dla osób zatrudnianych na podstawie umowy o pracę rząd określa tylko minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego. Oznacza to, że doprecyzowanie maksymalnych zarobków to zadanie burmistrzów. Szef urzędu musi określić w regulaminie wynagradzania dla pracowników samorządowych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego. Ustawa nie wskazuje, jak się takie stawki określa. Zatem różne samorządy mogą ich wysokość ustalać w różny, dowolny sposób. Można je na przykład określić kwotowo lub  uzależnić od wielokrotności minimalnego wynagrodzenia.

Tyle prawo. I co, wiecie już wszystko? Ja też nie… Czas pokaże, czym zajmie się asystent Cezary Martyniuk, jak to będzie robił, i czy gminie przyniesie to pożytek. Nie neguję z góry celowości tego projektu, choć wygląda mi on dość tajemniczo. Życząc sukcesów na tym stanowisku lojalnie przestrzegłem, że będę mu w przyszłości uważnie patrzył na ręce. On zaś powiedział mi to samo i rozeszliśmy się z uśmiechem, każdy do swych obowiązków.

Ireneusz Zgmański

Treść umieszczona za zgodą autora,  pochodzi z bloga autorskiego Ireneusza Zygmańskiego -LINK-

Powrót do listy kategorii   Powrót do listy nowości